Pullman greba

Pullman greba
Mota	greba
Herrialdea	Ameriketako Estatu Batuak
Pertsona hilak	30

Pullman greba Ameriketako Estatu Batuetako trenbide nazionalaren greba bat izan zen, 1894ko maiatzaren 11tik uztailaren 20ra burutu zena, eta Estatu Batuetako lan-zuzenbidearen inflexio-puntua izan zena. Pullman Konpainiaren, trenbide nagusien eta Estatu Batuen gobernu federalaren, Grover Cleveland-en menpekoa, aurka aritu zen American Railway Union (ARU). Greba eta boikotek nazioaren merkantzia eta bidaiari trafikoaren zati handi bat itxi zuten Detroit-ren mendebaldean, Michiganen. Gatazka Pullman-en hasi zen, Chicagon, maiatzaren 11an, non Pullman Konpainiaren fabrikaren 4.000 langile inguruk greba hasi zuten soldaten murrizketen erantzun gisa.

Pullman autoak ekoizten ziren fabriken langileen gehiengoa Pullman “konpainiaren hirian” bizi ziren, Chicagoren hegoaldean, Illinois.^[1] George Pullman industrialak diseinatu zuen komunitate eredu gisa.^[1] Afroamerikarrak kontratatu nahi zituen enpresaren lan batzuk egiteko. Pullman-ek iragarkiak eta bestelako kanpainak erabili zituen langileak bere konpainiara erakartzen laguntzeko.^[2]

Bere enpresak langileak kaleratu eta soldatak murriztu zituenean, ez zituen alokairuak jaitsi, eta langileek greba antolatu zuten. Grebaren arrazoien artean Pullman hiriaren demokraziaren gabezia eta politika, langileei egiten zitzaien kontrol paternalistak enpresaren aldetik, ur eta gas tasen prezio altuak, eta konpainiaren ezezkoak langileek etxeak erosteko. Oraindik ez zuten langile batasuna sortu.^[1] Eugene V. Debs-ek sortu zuen 1893. urtean, ARU trenbidearen langile ez-kualifikatuen erakundea zen. Debs-ek ARUren antolatzaile batzuk eraman zituen Pullman-era eta fabrikan pozik ez zeuden langile asko kontratatu zituen.^[1] Pullman konpainiak ARU edo beste erakundeak aitortzen ez zituenez, ARUk fabrikaren aurkako greba bat antolatu zuen, baina garaipena oso urrun zegoen. Greba irabazteko, Debs-ek erabaki zuen Pullman autoan gelditzean trenbidean zehar. Trenbidean lan egiten zuten Pullman-eko langileek (atezainak eta gidariak) ez zuten greban parte hartu.^[1]

Debs-ek eta ARUk boikot masibo bat antolatu zuten Pullman autoak garraiatzen zituzten trenbide guztien aurka. Detroiten mendebaldearen ia trenbide linea guztiei eragin zien eta 27 estatuko 250.000 langilek parte hartu zuten.^[3] The Railroad brotherhoods eta American Federation of Labor (AFL) ez zuten boikotarekin bat egin, eta trenbideen General Managers Association erakundeak oposizioa koordinatu zuen. Hogeita hamar pertsona inguru erailak izan ziren liskarretan eta sabotajeek 80 milioi dolar-eko balioko kaltean eragin zituzten.^[4][5] Gobernu federalak agindu judizial bat lortu zuen sindikatuaren, Debs-en eta boikotaren beste liderren aurka, posta garraiatzen dituzten trenen aurka sabotajeak ez egiteko aginduz. Grebalariek agindu hori ukatzean, Grover Cleveland-ek armada bidali zuen grebalariek trenen aurkako sabotajeak ekiditeko. Biolentzia hiri askotan gauzatu zen, eta greba eten zen. Clarence Darrow zegoen ekipo baten defentsarekin, Debs agindu judizial bat ez betetzeagatik kondenatua izan zen, eta kartzela-zigorra ezarri zioten. Ondoren ARU disolbatu egin zen.

1. ↑ ^{a b c d e} "The Pullman Strike and Boycott," Annals of American History. <http://www.america.eb.com/america/article?articleId=386364&query=pullman+strike^{[Betiko hautsitako esteka]}>
2. ↑ Ayres, Tim, and Susan Eleanor Hirsch. "After the Strike: A Century of Labor Struggle at Pullman." Labour History, 2003, 280.
3. ↑ (Ingelesez) «Pullman Strike | Causes, Summary, & Significance» Encyclopedia Britannica (Noiz kontsultatua: 2018-05-01).
4. ↑ Ray Ginger, Eugene V. Debs (1962) p 170
5. ↑ 1947-, Papke, David Ray,. (1999). The Pullman case : the clash of labor and capital in industrial America. University Press of Kansas ISBN 0700609539. PMC 40339932..